تأملی دوباره در باب برهان صدیقین سینوی در نجات
نویسندگان
چکیده
در مقاله ای با عنوان «صورت بندی برهان صدیقین ابنسینا در نجات بر پایه منطق محمولات مرتبه اول»، صورت بندیای از برهان صدیقین ابنسینا در کتاب نجات ارائه شده بود. اکنون با تأملی دوباره بر صورت بندی آن مقاله ، درصدد بیان آن هستیم که فرضهای این صورت بندی به همراه دو فرض وحدت واجب و وجود حداقل یک موجود ممکن، منجر به تناقض می شود. ضمن بررسی سه راه حل ممکن برای حل تناقض، یعنی تغییر تعریف سلسله علی تام، تغییر اصل تعدی و تغییر اصل نامنعکس بودن رابطه علیت و توضیح نحوه ارتفاع تناقض ایجاد شده به کمک اصلاح آن ها، اصلاح تعریف سلسله علی تام بر راه حل های دیگر ترجیح داده می شود. این تغییر به همراه برخی تغییرات جزیی دیگر از جمله حذف محمول سلسله بودن در تعریف سلسله علی تام و نیز حذف محمول موجود بودن از کلیه مقدمات در صورت بندی برهان به صورت بندی جدیدی می انجامد که بر فرضهای کمتری نسبت به صورت بندی پیشین مبتنی است.
منابع مشابه
برهان صدیقین صدرایی ابن سینا، تأمّلی در نظر صدرالمتالهین دربارۀ صدیقین بودن برهان سینوی
از دیدگاه ابنسینا براهینی برهان صدیقین هستند که واجبالوجود را صرفاً با تأمل در نفس وجود به اثبات برسانند. وی مدعی است که در تقریرهای خود از برهان صدیقین معیار فوق را رعایت نموده است؛ امّا صدرا برهان شیخ را اولاً، به دلیل عدم تأمل در نفس وجود و ثانیاً، به علت استفاده از مفهوم موجود و نه حقیقت وجود برهان صدیقین نمیداند. در این مقاله جهت بررسی اشکال صدرا ابتدا تقریری از برهان صدیقین در آثار شیخ یعن...
متن کاملتأملی در برهان صدیقین به روایت علامه طباطبایی
برهان صدیقین ازجمله براهین فلسفی برای اثبات وجود خدا است که از زمان پیدایش آن در دامن فلسفه اسلامی، روایتها و تقریرهای متعددی از آن ارائه شده است. علامه طباطبایی، فیلسوف بزرگ معاصر، ازجمله کسانی است که در آثار خود، دو گونه تقریر از این برهان ارائه میکند. ایشان در دو اثر بدایه الحکمه و نهایه الحکمه روایتی از این برهان ارائه میکند که مشابه براهین پیشینیان است؛ ولی در تعلیقه بر اسفار و اصول فلس...
متن کاملصدرالمتألهین و تقریر سینوی برهان صدیقین
بر تقریر سینوی برهان صدیقین دو گونه اشکال وارد شده است؛ برخی ناظر به صدیقی بودن این برهان است و بعضی دیگر ساختار درونی برهان را مخدوش میداند. صدرالمتألهین با آنکه صدق عنوان صدیقین بر این برهان را خالی از اشکال نمیبیند، ساختار درونی اشکال را متین و قابل دفاع میخواند و یکی از مهمترین اشکالاتی را که بر این برهان وارد شده است، پاسخ میگوید. اشکال این است که برهان سینوی، از طریق ممکن به اثبات ...
متن کاملبحثی در برهان صدیقین
همه ادیان در پذیرش وجود خداوند متعال اشتراک نظر دارند ‘آنچه آنها را از یکدیگر متمایز می سازد ‘بحث در توجیه و تفسیر هستی مطلق است . در دنیای اسلام نیز نحوه قبول وجود خالق جهان در میان مذاهب گوناگون و حتی در فرقه های مختلف یک مذهب متفاوت می باشد .شاید یکی از دلایل پیدایش استدلالهای متنوع در این موضوع واحد همین باشد . اما از این نکته نیز نمی توان گذشت که تلاش زیادی برای اثبات وجود خداوند با استناد...
متن کاملبرهان صدیقین
با آنکه استدلال وجودی آنسلم و دکارت همواره منشأ بحث و جدل در میان فیلسوفان و الهیدانان غرب بوده، به استدلال وجودیای که نخست از سوی ابنسینا (370- 429 ه.ق) صورتبندی شد و پس از وی بسیاری از فیلسوفان مسلمان در طول قرنهای متمادی تا عصر حاضر، تدوینهای دوبارهای از آن ارائه کردند، توجه چندانی نشده است. در این مقاله، بر حسب ترتیب تاریخی، تقریرهای گوناگونی از آن را ارائه کرده، به برخی از مهمتر...
متن کاملبررسی تطبیقی برهان امکان و وجوب تومیستی و برهان صدیقین سینوی
آکوئیناس، در طریقة سوم خود، از امکان و وجوب دریچهای به سوی اثبات وجود خدا میگشاید. بعضی از فیلسوفان، استدلال او را طبیعی ـ مابعدالطبیعی تفسیر کردهاند و بعضی دیگر، طبیعی. با این وصف، بهسادگی نمیتوان استدلال او را با برهان صدیقین ابنسینا یکی دانست. این مقاله بر آن است که پس از ارائة گزارشی از برهان صدیقین سینوی و تقریرهای گوناگون برهان امکان و وجوب تومیستی، تفاوتهای این دو برهان را بهخصو...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
حکمت سینوی (مشکوة النور)ناشر: دانشگاه امام صادق علیه السلام پردیس خواهران
ISSN 17356687
دوره 18
شماره 52 2014
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023